WordPress Temel Özellikleri ve Dosya Yapısı

[well]

Serinin diğer yazılarını okuyun:

Başlangıç

1. İçerik Yönetim Sistemi (CMS) Nedir?
2. WordPress Nedir?
3. WordPress Codex
4. WordPress Nasıl Kurulur?
   1. WordPress Kurulumu – Yerel Bilgisayar
   2. WordPress Kurulumu – Web

Orta

1. WordPress Temel Özellikleri ve Dosya Yapısı
2. WordPress Yönetimi – Bölüm 1
3. WordPress Yönetimi – Bölüm 2
4. WordPress Yönetimi – Bölüm 3

[/well]

Serimizin üçüncü yazısından selamlar. İçerik yönetimine sosyolojik ve tarihsel yaklaşıp oradan WordPress’e adım atmıştık. Bu yazımızda WordPress üzerine biraz daha emekleyeceğiz. WordPress’in kendini nasıl tanımladığına bakıp kurulum yapmadan evvel içeriye bir ışık tutacağız.

WordPress’in Temel Özellikleri

Bildiğimiz üzere icat olunan, farkına varılan, bulunmuş olan her şey ihtiyaç ürünü. Elbette yine bir ihtiyaçtan doğan b2 cafelog ile başlayan özel İYS yazılımı geliştirme serüveni (2001-2003), kısa bir dönem sonra (2003’ten itibaren) yerini WordPress’e bırakacaktı.

Bugün kullandığınız altyapı tahmin edeceğiniz üzere, son haline gelene kadar epey bir evrildi ve gelişti. Bu denli sağlam, hızlı ve tümleşik bir altyapıya sahip olmak için geliştiricilerin yaptığı en temel özellikler ise şunlardı;

• Açık Kaynak bir proje oluşturmak,
• İYS’nin tüm süreçlerinde yetenekli olmak.

Belki liste açılabilir veyahut da uzatılabilir ancak bu iki madde bile aslında tüm bu başarının özeti olarak kullanılabilir.

Bunların yanı sıra WordPress’in sahip olduğu başlıca temel özellikler ise özetle şu şekilde sıralanabilir;

• Lisans ve Gereksinimler
  • WordPress GPL tarafından lisanslanmıştır. Yani, umuma açık lisansa sahiptir.
  • WordPress PHP ve MySQL gerektirir. (>= PHP 5.2.4 ile >= MySQL 5.0)
• Yerel Sunucuda Çalışma İmkânı
  • WordPress bir web hosting üzerinde ya da kendi bilgisayarınızda ve hatta isterseniz kendi ağ ortamınızda da yayın yapabilir.
• Taşınabilir Çekirdek
  • WordPress çekirdeği klasör yolu bağımsız olarak çalışabildiğinden kök dizin (public_html/ gibi) altında ya da kök dizinin içindeki herhangi bir dizinde (/blog/, /wordpress/ … vs. gibi) rahatlıkla çalışabilir.
• UTC Kolaylığı
  • Dünyanın heryerinde geçerli olan GMT değerleri ile kaydedilmiş girdiler, ziyaretçilerinize doğru bir tarih-saat bilgisi gösterecektir.
• Kullanıcı Yönetimi
  • WordPress etkin kullanıcı yönetimi ile yine birçok işinizi kolaylaştırıyor olacak. Örneğin her bir üyenize/kullanıcınıza farklı yetkilendirmeler tanımlayarak siteniz üzerinde söz sahibi olmasını isteyebilir ya da sadece abone olarak takipte kalmasını sağlayabilirsiniz. Etkin profil yönetimi ile de kullanıcılarınız işlerini kolayca halledebilir.
• Makinelerin ve İnsanların Anlayacağı Dilden Konuşur
  • Birçoğunuz aşinadır ki girdiğiniz sitelerde linklerin/bağlantıların okunabilir olması önemlidir ve dahası eğer sizin de bir siteniz varsa linklerinizin özellikle arama motorlarında kolay bulunabilir ve ziyaretçiler tarafından kolay okunabilir olması gerekmektedir. WordPress bunu sizin için çözüyor. (Cruft-free URL)
• Dinamik Sayfalama ve Çok Dilli Yayın
  • WordPress içeriklerinizin görüntüleneceği dinamik sayfa yapısındadır. Her bir girdi ya da tekil sayfa dinamik olarak yönetilebilir ve güncellenebilir. Bunlara ek olarak gerek arkaplanda gerekse de önyüzde çok dilli bir yayın tercih etmek isterseniz WordPress bunun için emrinize amadedir.
• İçerik Yönetimi
  • WordPress dünya genelinde en popüler içerik yönetim sistemi demiştik. Hal böyle olunca içerik sağlayıcıların işlerini kolaylaştırmak ve onlara zengin bir yönetim ekranı sunmak kaçınılmaz oluyor. WordPress, resim galerisi eklemekten, müzik listesi oluşturmaya, resimlere özel boyutlar kazandırmaktan, girdiyi birden çok formatta yayınlayamaya ya da girdiyi zamanlamaya kadar olağanüstü yeteneklere sahiptir.
  • Özellikle içeriklerinizi kategorilendirirken hiçbir sınıra takılmaz, herbir kategoriye özel bağlantı ya da isim verebilirsiniz ve buna ek olarak bir girdi/yazı sadece bir kategoride olabileceği gibi tüm kategorilerde de aynı anda bulunabilir.
• Kullanıcı Deneyimi ve Tasarım
  • İçeriği en iyi şekilde sunabilmek herkesin başlıca dikkat etmesi ve çalışırken özen göstermesi gereken bir durum. WordPress altyapısını, en iyi şekilde yansıtabilmesi ve dünya çapındaki tüm geliştiricilerin/kullanıcıların sistemi rahatça düzenleyebilmesi adına tema şablonu sunar ve bu şablonun içerisinde temel olarak; “bileşen (widget)”, “kısa kod (shortcode)”, “eklenti (plugin)” özelliklerini barındırır. Tüm bunlar basit PHP bilgisi, HTML, CSS ve JavaScript bilgileri ile kullanıcılar tarafından uygulanabilecek seviyededir.
  • WordPress oldukça esnek kod yapısı ve veritabanı nesneleme özelliği ile geliştiriciler için büyük kolaylık sağlar. Hatta bunun sayesinde dünya genelinde oluşmuş yeni bir iş kolu vardır; WordPress Geliştirici 🙂
• İçeri/Dışarı Aktar
  • WordPress geniş bir ayarlar silsilesi ile özel araçlara sahip. Bunlardan ikisi de girdilerinizi ve sayfalarınızı, kullanıcılarınız ve de kategorilerinizi kolayca taşıyabilmek/yedekleyebilmek adına kullanabileceğiniz Dışarı Aktarma aracı ile herhangi bir dış kaynakta var olan bilgileri (bir adet .xml dosyası) yükleyebilmek için kullanulan İçeri Aktarma aracıdır.

Bütün bu özellikleri kullanarak siz de WordPress’in yakın dostu olabilir hatta bunun üzerinden maddi kazanç dahi edinebilirsiniz. Bahsetmemiz gereken belki de en önemli özelliklerinden biri ise WordPress‘in dünya çapında geniş bir aileye sahip olmasıdır ve sizler de bu ailenin bir parçası olabilirsiniz.

WordPress’in resmî sayfasından daha özgün bilgi alabilir ve tarihçe-i hayatını okuyabilirsiniz.

Dosya ve Dizin Yapısı

WordPress kuruluman geçmeden önce arka taraftai kendisinin nasıl bir düzen içinde karşımıza çıkacağını bilmemizde yarar var. Bunun için aşağıdaki görseli inceleyebilirsiniz.

WordPress üç temel klasör ve kök dizinde var olan dosyaları ile çalışmaktadır. Kısaca özetleyecek olurask;

• Kök dizinde bulunan wp-admin klasörü yönetim paneli ile alâkalı tüm alt klasör ve dosyaları içermekte;
• wp-content klasörü ise en önemli işleve sahiptir tema, eklenti ve uploads alt klasörlerini içermekte;
• wp-includes klasörü ise sistemin altyapısını oluşturan tüm alt klasör ve dosyaları içermektedir.
• Kök dizinde karşımıza gelen dosyalar ise genel e-posta ayarları, WordPress’in çalışması için gerekli sınıf ve fonksiyonları çıkartan wp-load.php dosyası, index.php ve wp-config.php vb. bazı dosyalardan oluşmaktadır.

Özetle WordPress’in temel özelliklerini ve dosya düzenini görmüş olduk. Bir sonraki yazımızda görüşmek ümidiyle. WordPress’in mottosu ile bitirelim;

Code is Poetry 🙂