Bilgisayar ağları ilk ortaya çıktığı zamanlar her şirket kendi içerisinde belirli standartlar belirlemişti. Bu sayede ağ içerisindeki iletişimi hem yazılım hem de donanım bazında özgün olarak belirliyorlardı. Fakat bilgisayar ağları geliştikçe farklı ağların bir araya gelmesi, iletişim kurması ihtiyacı oluştu. Ancak bir problem vardı: Bu ağlar birbirleriyle nasıl anlaşacaklar, neye göre anlaşacaklar? Cihazlar başka, yazılımlar başka, standartlar bambaşka!
Bunun sonucunda çeşitli üreticilerin bağlanabileceği bir ağ yapısı kurmak adına OSI ortaya çıktı. Open Systems Interconnection adındaki bu model Uluslararası Standartlar Teşkilâtı (ISO) tarafından ortaya konmuş ve OSI’nin son hâli 1984’te çıkartılmıştır. Bu model kısa sürede piyasa tarafından benimsenmiştir ve günümüzde de hâlen kullanılmaktadır.
Standart, farklı üreticilerin ürettikleri donanım ve yazılımların bir arada uyumlu bir şekilde çalışabilmesi için belirlenen kurallara denir. Uluslararası Standart Teşkilatı (ISO), Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI), Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü (IEEE) dünya çapında bilinen ve standartlar belirleyen teşkilatlardan bazılarıdır. Open Systems Interconnection modeli de bu enstitülerden ISO tarafından ortaya konulmuş standartlardan biridir.
OSI modeli temel olarak cihazlar arasında veri iletişimin nasıl yapılacağını tanımlar. Bunun için de 7 katmandan oluşan bir model geliştirilmiştir. Her bir katman birbiri arasında veriyi belirli servisler aracılığıyla aktarmakla görevlidir.
Vikipedi sayfasında bu katmanlarla alakalı şöyle bir tablo bulunuyor:
Ağ üzerinden bir verinin aktarımı tüm bu katmanlardan geçerek sağlanır. Örneğin internete girmek için tarayıcınızı açtığınızda uygulama katmanında bulunuyorsunuz. Tarayıcınız üzerinden bir veri aktarımı gerçekleştirdiğiniz takdirde ise sırayla katmanlar üzerinden geçiş yapılıyor.
Katmanlar ve bu katmanlarda çalışan bazı protokoller ise şöyle eşleştiriliyor:
OSI modelini tam olarak anlamak için aşağıda bulunan görseli incelemeniz yeterli olacaktır:
Temel olarak OSI’ye dair bilgiler bu şekilde. Bir sonraki yazımızla birlikte 1. katmandan itibaren tüm katmanları detaylı incelemeye devam edeceğiz.
Bilgisayar Mühendisi.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Sistem ve Ağ Yöneticisi.
