Bilgisayar ağları 21. yüzyılın en vazgeçilmez teknolojilerinden birisi. Özellikle son 30 yılımızı ciddi olarak etkileyen, birçok yeniliğe ve değişime sebep olan “ağ”lar bugün internet olarak dünyayı global bir köy haline dönüştürdü. İnternet sayesinde erişebileceklerimizin ve yapabileceklerimizin sınırı neredeyse kalmadı. Alışveriş, eğlence, eğitim, araştırma, oyun, sosyalleşme ve daha bir sürü konuda alışkanlıklarımız bizlerden bir önceki nesile göre çok değişti.
Bu değişim bilgisayar ağlarının önemini her geçen gün daha iyi kavramamızı sağlıyor. Özellikle son dönemlerde sıkça karşılaştığımız siber saldırılarda “internet nesneleri”nin kullanılıyor olması, bir bilgisayar ağındaki en küçük bir dijital cihazın bile çok ciddi sonuçlar doğurabileceğini bizlere gösterdi. Bilgisayar ağları her ne kadar insanları, şirketleri ve devletleri birbirine bağlayan muhteşem bir teknoloji olsa da kötü niyetli kişilerin elinde ölümcül bir silaha dahi dönüşebiliyor. Bu durumun önüne geçmek için ise ağ temellerinin yetkin kişilerce iyice anlaşılması ve oluşturulacak ağların tüm durumlar göz önüne alınarak en yüksek verimle, en düşük maliyetle ve tam korumayla oluşturulması gerekiyor.
Ağ Temelleri yazı dizimizde bilgisayar ağlarına ilgi duyan, konu hakkında çalışmalar yapmak ve isteyen ve bu alanda kendini geliştirmek isteyen herkes için temel bir kaynak oluşturmayı hedefliyoruz. KOD5’te tamamen ücretsiz ve sürekli erişilebilir olacak “Ağ Temelleri” yazı dizisi tamamladığınızda ağ, bilgisayar ağları, ağ yönetimi, ağ servisleri, ağ protokolleri ve diğer temel ağ konularında başlangıç seviyesinde yetkinlik kazanacak ve temel bir birikime kavuşacaksınız.
İlk olarak bu giriş yazımızda bazı temel kavramları, kelimeleri açıklamakta fayda var. Bir sonraki yazımızdan itibaren bu temel kavramlar üzerinden giderek ağ temellerini aktaracağız. Dolayısıyla anlattıklarımızın havada kalmaması için bu kavramlara aşina olmanız çok önemli. Örneğin Yerel Alan Ağı konusunu işlerken “Switch” kavramının ne olduğunu bilmezseniz konuyu idrak etmeniz çok zor olacaktır. Lütfen bu kavramları çok iyi anlamaya çalışın ve ondan sonra yazı dizimize devam edin.
Not: Bu yazı dizisinde bulunan anahtar kelimeler ingilizce orjinalleriyle verilecektir. Böylece anlam karmaşasının önüne geçilmesi ve konunun daha kapsayıcı bir şekilde anlaşılması hedeflenmektedir. Bunun yanı sıra her bir kavramın yanında mümkün olduğunda parantez içerisinde Türkçe karşılıkları beliritlecektir.
Ağ Temelleri – Kavramlar
Network (Ağ): Birden fazla cihazın bir araya gelerek oluşturduğu yapılara network/ağ adı verilir. Bilgisayar ağlarının en büyüğü ve geniş hali dünyadaki ve uzaydaki ağların tamamını içine alan internettir.
Data (Veri): Bilginin en küçük parçasına data/veri adını veriyoruz. Veriler ağ üzerinden aktarılarak iletilir.
Node (Düğüm): Bir ağ üzerindeki uç cihazlara düğüm adı verilir.
Client (İstemci): Servis talebinde bulunan cihazlara istemci adı verilir.
Server (Sunucu): Sunucular talep edilen servislere hizmet verir.
Peer (Eş, Denk): Birbirleri arasında veri akışı gerçekleştiren iki cihaza verilen isimdir. İstemci veya sunucular peer olabilirler.
Network Adapter (Ağ Kartı): Bilgisayarların ağa erişimlerini sağlayan donanımlardır.
Hub: Yıldız yapısındaki ağlarda merkezi bağlantıyı sağlayan cihazdır.
Switch (Ağ Anahtarı): Bilgisayarların ve diğer ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren ağ donanımlarından biridir.
Router (Yönlendirici): Aynı ağ iletişim kurallarını kullanan iki bilgisayar ağı arasında veri paketlerinin iletimini sağlayan cihazdır.
Media (Medya): Bunlar kablolar, kablosuz cihazlar vb. gibi iletim araçlarıdır.
Transport Protocol (İletim Kuralları): Verilerinin ağ üzerinde taşınmasını sağlayan kurallardır.
Bandwith (Bant Genişliği): Veri iletimi için kullanılan veri miktarını ifade eder. Bir sunucunun bant genişliği dolduğu zaman sunucu veri iletimini durdurabilir.
Bu kavramlarla birlikte bilgisayar ağlarının temellerini öğrenmeye hazırsınız.
İşte başlıyoruz:
[…] Local Area Network (LAN – Yerel Alan Ağı) konusunu işleyeceğiz. Yazıyı okumadan önce Ağ Temelleri – Giriş başlıklı makalemizi incelemenizde fayda […]